Ορθοστατική Υπόταση

η παρατεταμένη μείωση της συστολικής αρτηριακής πίεσης…

Ορθοστατική υπόταση είναι η παρατεταμένη μείωση της συστολικής αρτηριακής πίεσης κατά τουλάχιστον 20 mmHg ή της διαστολικής αρτηριακής πίεσης κατά 10 mmHg, εντός των πρώτων 3 λεπτών από τη μετάβαση σε όρθια ή σε καθιστή θέση (1).

Κατά τη μετάβαση του ατόμου από ύπτια σε όρθια θέση, το αίμα ρέει φυσικά προς τα κάτω λόγω βαρύτητας. Το ανθρώπινο σώμα φυσιολογικά ανταποκρίνεται με διέγερση του συμπαθητικού συστήματος και με μείωση της δραστηριότητας του παρασυμπαθητικού συστήματος. Εάν απουσιάζει αυτός ο αντανακλαστικός μηχανισμός, προκαλείται μείωση της φλεβικής επιστροφής αίματος προς την καρδιά, και αυτό οδηγεί σε μείωση της καρδιακής παροχής. Συνεπώς, η αρτηριακή πίεση μειώνεται και ο ασθενής εκδηλώνει συμπτώματα ορθοστατικής υπότασης (2).

Η ορθοστατική υπόταση μπορεί να οφείλεται σε νευρογενή αίτια, όπως η νόσος Parkinson, ο διαβήτης αλλά και σε μη νευρογενή αίτια όπως η υπέρταση, η αορτική στένωση και η καρδιακή ανεπάρκεια. Η ορθοστατική υπόταση μπορεί να προκληθεί από τη λήψη διαφόρων φαρμάκων, από την κατανάλωση αλκοόλ ή μπορεί να οφείλεται σε ιδιοπαθή αίτια.

Κοινά συμπτώματα που μπορεί να εκδηλώσουν ασθενείς με ορθοστατική υπόταση είναι ζάλη, προοδευτική απώλεια συνείδησης, αιφνίδιες πτώσεις, θολή όραση, κόπωση και άλγος στο θώρακα (3).

Ο επιπολασμός της ορθοστατικής υπότασης αυξάνεται με την ηλικία (4). Ο επιπολασμός της ορθοστατικής υπότασης ανέρχεται στο 5 – 11% σε μεσήλικες και ανέρχεται στο 15 – 25% σε άτομα άνω των 65 ετών (5).

Η διάγνωση γίνεται από εξειδικευμένο γιατρό. Η διάγνωση της ορθοστατικής υπότασης μπορεί να απαιτεί να διενεργηθούν εξετάσεις, όπως παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης, δοκιμασία ανάκλισης και ηλεκτροκαρδιογράφημα (6). Ο γιατρός αξιολογεί την κατάσταση του ασθενούς. Αποφάσεις σχετικά με τη θεραπεία του ασθενούς λαμβάνονται από εξειδικευμένο γιατρό.

Βιβλιογραφία
  1. Freeman R, Clin Auton Res. 2011 Apr;21(2):69-72. doi: 10.1007/s10286-011-0119-5
  2. Magkas N, Tsioufis C, Thomopoulos C, Dilaveris P, Georgiopoulos G, Sanidas E, Papademetriou V, Tousoulis D. Orthostatic hypotension: From pathophysiology to clinical applications and therapeutic considerations. J Clin Hypertens (Greenwich). 2019 May;21(5):546-554. doi: 10.1111/jch.13521
  3. Ringer M, Lappin SL. Orthostatic Hypotension. [Updated 2023 May 16]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK448192/
  4. McDonagh, S.T.J., Mejzner, N. & Clark, C.E. Prevalence of postural hypotension in primary, community and institutional care: a systematic review and meta-analysis. BMC Fam Pract 22, 1 (2021). https://doi.org/10.1186/s12875-020-01313-8
  5. Feldstein C, Weder AB. Orthostatic hypotension: a common, serious and underrecognized problem in hospitalized patients. J Am Soc Hypertens. 2012 Jan-Feb;6(1):27-39. doi: 10.1016/j.jash.2011.08.008
  6. Mayo Clinic, Orthostatic hypotension (postural hypotension), Available at https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/orthostatic-hypotension/diagnosis-treatment/drc-20352553 (Last Updated: May 26, 2022)